Informatica, domein voor domein of toch anders?

Informatica-curriculum
1

Het nieuwe curriculum bestaat uit 6 kern- en 12 keuzedomeinen, die (bijna) allemaal per domein zijn uitgewerkt. En op basis hiervan was ik ook begonnen domein voor domein te behandelen met mijn leerlingen op basis van het PTA.

Volgens mij kan dit beter en anders. Ik ben nu bezig om te bekijken welke domeinen eigenlijk bij elkaar passen, op basis waarvan ik eerder een onderwerp kan behandelen, waarmee meerdere domeinen te maken hebben. Mijn uiteindelijke wens is dat mijn leerlingen zelf hun PTA samenstellen op basis van meerdere voor hun aansprekende onderwerpen en waarmee tegelijkertijd aan het curriculum wordt voldaan.

Waarom wil ik dit graag? Mijn leerlingen hebben op 3 criteria gekozen voor dit keuzevak: of ze vinden het interessant en willen er iets mee gaan doen, of ze vinden het leuk en willen er meer vanaf weten, of dit keuzevak was de minst slechte van de keuzevakken.
Ik wil al mijn leerlingen kunnen enthousiasmeren en ‘leuke’ dingen laten doen.

Een voorbeeld:
Een onderwerp als: “Het bedenken, ontwerpen en bouwen van een website, app of game welke voldoet aan een goede UX” geeft mij de mogelijkheid de keuzedomeinen J,O en P en de kerndomeinen A, B, C, D en F te combineren in een PTA-PO.

Of een onderwerp als: “Het samenstellen, programmeren en bewerken van een database” geeft mij de mogelijkheid de keuzedomein H en kerndomeinen A, B2, C, D en F te combineren in een PTA-PO.

Tot dusverre heb ik een 9-tal onderwerpen samengesteld waaruit mijn leerlingen vanaf komend schooljaar kunnen kiezen. Havo 4-5 kiest minimaal 3 onderwerpen en VWO 4-5-6 minimaal 5 onderwerpen. (voor mij nog verder uit te werken hoeveel SLU per onderwerp van toepassing is). De samenstelling van de onderwerpen maakt dat het gehele curriculum wordt afgedekt en dat leerlingen meer dan de minimale stof tot zich nemen.

Vanzelfsprekend heb ik nog enkele uitdagingen :slightly_smiling_face:

  • krijg ik het samen met het examensecretariaat in een werkbaar PTA gegoten
  • hoe krijg ik de leerlingen zover dat ze ook zelf een keuze willen maken ipv kiezen voor ouderwets docent gestuurd onderwijs
  • hoe maak ik mijzelf formatief evalueren beter eigen en hoe zet ik dit in om leerlingen inzicht te geven in hun vorderingen
  • hoe ga ik om met meerdere groepen leerlingen die gelijkertijd met meerdere verschillende onderwerpen bezig zijn
  • hoe groepeer en stel ik het benodigde lesmateriaal beschikbaar

Een heel verhaal met dito uitdaging.
Nu ben ik benieuwd of collega’s hier ook mee bezig zijn?
Of hierover met mij willen ‘sparren’?
Of wie dit ook wel zou willen doen en graag op mijn ervaring meelift?

Jan Mulder

ps. De bijgevoegde pdf is mijn mindmap dit ik hierover heb gemaakt.

20201012 Informatica 2021 - 2022.pdf (33,2 KB)

2

Hoi Jan,

Dit zijn mijn tweede versies (want dit is jaar 2 van het nieuwe examenprogramma) van mijn PTA’s. Nog niet perfect, maar in ieder geval mijn 4e klas programma begint nu langzaam te convergeren naar wat mij bevalt.

[4-vwo] [5/6-vwo] [4/5-havo]

(N.B.: Bovenstaand 5-vwo PTA sluit nog niet aan op die voor 4-vwo, omdat ik voor de nieuwe vwo-lichting nog geen opvolgend 5/6-vwo PTA gemaakt hebt op mijn nieuwe 4-vwo programma.)

Met name 5/6-vwo ben ik nu nog vooral met de gehele klas de nieuwe SLO methodes aan het testen als testschool. Zij krijgen ieder jaar één vrije keuze; en de overige onderwerpen kies ik. Mijn gedachten hierachter is dat ik zo alle modules goed leer kennen, en nieuwe leerlingen op den duur wel de keuze kan aanbieden zonder dat ik mijzelf overbelast door te veel verschillende dingen tegelijk te moeten leren / voorbereiden.
Hoe ik de vrije keuze ga inrichten, weet ik nog niet zeker. Zoals jij ook al bij je uitdagingen aangeeft: zicht op leren (via formatief evalueren) gaat nog lastig worden. Vooralsnog vind ik het prettig als leerlingen onderwerpen kiezen die ik al ken, zodat ik het gevoel heb boven alle stof te staan… maar uiteindelijk hoeft dat niet, als ik mijzelf eigen kan maken om leerlingen op proces aan te sturen i.p.v. op inhoud.
Waarschijnlijk ga ik het zicht behouden door leerlingen te vragen korte screencasts (met bijv. Screencastify op hun Chromebooks) op te nemen iedere 2(?) weken waarin ze een zelfevaluatie doen hoe zij er nu voor staan. Dat is voor mij ook véél prettiger dan door eindeloze (saaie) verslagen te moeten spitten.

Je geeft aan je zorgen te maken om leerlingen te motiveren om hun eigen keuze te maken. Dit probleem ervaar ik totaal niet: als ik aan de klas aangeef dat ze in periode 3 helemaal zelf mogen kiezen, en heb 3 voorbeelden noem, dan gaan ze allemaal stil rechtop zitten om dit te horen. Leerlingen worden juist blij van keuzes (ook als wij stiekem fictieve keuzes geven). Autonomie geeft motivatie, en daarmee hopelijk een hoger leerrendement.

Mijn PTA’s zijn vooralsnog enigszins op domein gesorteerd. Kernprogramma bijna volledig in leerjaar 4, en de keuzemodules daarna. Dit is vooralsnog handig om het overzichtelijk voor mijzelf te houden, en het sluit goed aan bij de lesmethode die ik gebruik: Fundament. Sommige domeinen heb ik wel in stukken gehakt, zoals domein C, omdat ik subdomeinen daarvan op sommige plaatsen beter vind aansluiten dan wanneer ik ze bij elkaar zet.

Mijn visie is om uiteindelijk een programmeertaal (momenteel, Python) als rode draad te gaan gebruiken. Dit heb ik dit jaar voor het eerste direct vanaf periode 1 vanaf de 4e klas ingezet. De toets moet nog komen, dus ik heb nog beperkt zicht op het leerrendement, maar de huidige reactie van zowel 4-havo als 4-vwo is dat ze het stuk voor stuk geweldig vinden: ze hebben veel vrijheid, ze geven aan dat dit vak ‘niet als school’ voelt (waarschijnlijk ook door mijn tolerante docentstijl), en de combinatie daarvan geeft enthousiasme en daarmee hopelijk een hoog leerrendement.
Dit is een scherpe tegenstelling met vorig jaar, toen ik met Grondslagen van de lesmethode Informatica-Actief was begonnen: toen kreeg ik juist veel weerstand van mijn klassen dat ze het vreselijk vonden.
Bij volgende onderwerpen is Python niet meer het doel, zoals nu in periode 1, maar het middel: bijv. niet de ASCII tabel laten zien en uitleggen, maar leerlingen via Python die tabel zelf te laten construeren.

Hopelijk geeft dit jou hier en daar wat inspiratie om verder te gaan. Succes!

– Kevin

2 likes
3

Ik heb juist de C-familie als rode draad:
We beginnen met Processing, dan C++, daarna naar keuze C#, PHP, JavaScript. Kun je wat meer over alle domeinen toepassen en is toch herkenbaar. Python en LUA zijn keuzeopties die een enkele leerling zelf wil uitzoeken.

4

Dank je wel Kevin.
Ik zal je ook op de hoogte houden van mijn beslommeringen en vorderingen.