Op de i&i conferentie van 9 november 2023 is er veel aandacht voor AI, en in het bijzonder voor ChatGPT. Er is een workshop “leren programmeren met Copilot”, er is een sessie over “programmeren met Copilot in de professionele praktijk”, en er is een workshop voor alle docenten, ook van andere vakken, over het gebruik van ChatGPT. Hoe kun je ChatGPT inzetten in je eigen onderwijs, hoe kan ChatGPT je werk verlichten en/of verbeteren? Hoe kunnen je leerlingen ChatGPT gebruiken om beter te leren?
Heb jij al je eerste stappen hiermee gezet, en mogelijk ook met je leerlingen? Ik ben heel benieuwd naar je ervaringen en je vragen. Welke bronnen gebruik je voor je kennis over ChatGPT? Je kunt je vragen en opmerkingen hieronder plaatsen, of je kunt deze direct aan mij sturen (klik daarvoor op mijn badge hier linksboven).
Ook ik ben nu begonnen met het gebruik van ChatGPT voor onderwijs. Mijn ervaringen zal ik delen op dit forum.
Ik heb nog steeds geen goed antwoord op het gebruik van ChatGPT en aanverwanten in de lessen. In een recente PO Arduino/physical computing had ik een groepje die niet helemaal uit hun code kwam en aan mij vroegen of ze ChatGPT mochten vragen om hulp met debuggen/herschrijven. Deze ging ze netjes een verbetering voorstellen, inclusief een stukje toelichting over state-machines en de gedachte daarachter.
Dat heb ik toegestaan op voorwaarde dat ze in hun verslag hun interactie met chatGPT (welke prompts, wat kwam eruit, hoe heb je het aangepast, etc.) ook documenteerden. Dat hebben ze netjes gedaan en zo laten zien dat ze het echt als hulpmiddel hebben gebruikt en niet als “valsspelen”. In die richting zullen we het moeten zoeken denk ik. Maar het in goede banen leiden van dit openlijk gebruik is nog wel een uitdaging.
In mijn persoonlijke programmeerpraktijk ben ik sinds kort ook met Github Copilot aan de slag. Ik heb een uit de hand gelopen hobbyproject waarin ik educatieve games maak (huidige project is Grammaticus Maximus om leerlingen gamend Latijn te leren) en ik ben heel erg onder de indruk van de live suggesties die ik krijg (Unity / C#).
Omdat het real-time in je code gebeurt en hij de hele context van je project meeneemt lijkt het oprecht soms alsof hij mijn gedachten leest. Het komt niet zelden voor dat hij nadat ik slechts 2 woorden heb getypt een hele functie suggereert van 6+ regels die precies doet wat ik had bedacht. Dit werkt vooral goed, omdat ik het ook zelf had kunnen doen en daarmee snel kan beoordelen of de gesuggereerde code klopt en doet wat ik wil. Daar ligt wel een uitdaging voor de beginnende programmeurs. Hoe beoordeel je de kwaliteit en hoe debug/fix je het als het niet helemaal klopt.
het gebruik van Copilot en andere LLMs bij het leren programmeren komt aan bod in de workshop van Johan Jeuring;
de vraag hoe je leerlingen laat werken met ChatGPT staat op het lijstje voor de workshop over het gebruik van ChatGPT in het onderwijs (voor alle docenten!)
er is ook een sessie over het gebruik van Copilot e.d. in de professionele software-praktijk.
Vergeet niet, dat ondanks dat het soms lijkt alsof je hulp krijgt van Copilot, dat JIJ degene bent die gratis en voor niks als leraar voor Copilot werkt. Wie helpt nou wie?
Goed punt. In professionele omgevingen is dat zeker een issue, omdat men niet graag altijd de code zal willen delen. Daar zal denk ik vaak een “eigen” instantie van een co-pilot of aanverwante omgeving worden gedraaid vermoed ik zo.
In mijn eigen (uit de hand gelopen hobby-)geval vind ik dat een prima uitwisseling. Ik word er echt 2x zo snel van, daar wil ik best wat trainingsdata voor aanleveren. Zo’n glorieus C# programmeur ben ik nou ook weer niet, dus ik pik soms nog nieuwe patterns op ook.
Ikzelf ben nog redelijk in dubio over in hoeverre ik dit wel of niet wil toestaan in de context van programmeeronderwijs. Ik ben er zelf vooral voor om leerlingen op te leiden voor de realiteit. Dat betekent:
Voor de allereerste Python periode sta ik tijdens de toets echter alleen een zelfgemaakte samenvatting toe, omdat ik wel de situatie wil creëren dat het mogelijk is om dingen op te zoeken (in dit geval: details van de syntax), maar wel dusdanig dat ze de basis logica echt zelf moeten kunnen. En dat niet mijn halve toetsvragen online te vinden zijn natuurlijk.
AI is hier sowieso verboden, want anders leren ze de basis nooit goed zelf.
Voor PO’s mogen zij erop googlen wat zij maar willen, en ook fora zoals StackOverflow zijn toegestaan. Want dat is ook de realiteit in het bedrijfsleven.
Over het wel of niet gebruik maken van AI ben ik nog niet uit…
Mijn vraag bij dat laatste is vooral: heeft iemand inzicht in hoeverre professionele programmeurs gebruik maken van AI om code te genereren in hun dagelijkse werkpraktijk?
Wat het gebruik van ChatGPT/Copilot door software professionals betreft:
in de blog AI and Open Source in 2023 - by Sebastian Raschka, PhD vind je e.e.a. over de winst in tijd en kwaliteit door het gebruik van deze hulpmiddelen, voor programmeertaken (geen beginners); een indicatie van het daadwerkelijke gebruik is de forse afname in het raadplegen van Stackoverflow en het sterk stijgende gebruik van GitHub, incl. Copilot.
Research: quantifying GitHub Copilot’s impact on developer productivity and happiness - The GitHub Blog - mogelijk bevooroordeeld (onderzoek in opdracht van GitHub), maar dezelfde geluiden zijn ook van andere programmeurs te horen: je bent (veel) eerder klaar, hebt meer plezier in je werk, en het resultaat is minstens zo goed, zo niet beter dan anders. Zelfs als de baas het niet zou willen, lijkt het mij lastig om dit gebruik door de professionals tegen te houden.
Wat het gebruik voor het leren programmeren betreft: zie de sessie van Johan Jeuring op de conferentie op 9 nov 2023, en het boek: Learn AI-Assisted Python Programming.
Een bijkomend gevolg van de beschikbaarheid van deze LLM-hulpmiddelen kan zijn dat de drempel om te (leren) programmeren zo laag wordt dat de behoefte aan “no code” oplossingen kleiner wordt.
Ik verwacht dat deze LLM-hulpmiddelen zowel het programmeeronderwijs als de programmeerpraktijk ingrijpend gaan veranderen. En bedenk hierbij dat e.e.a. nog in de kinderschoenen staat: de ontwikkelingen gaan momenteel erg snel.
Ik zag dat Repl.it een AI copilot automatisch aan heeft staan bij nieuwe projecten tegenwoordig. Ik liet mijn 6 VWO in de klas in het kader van algoritmiek een binary search implementeren. We hebben eerst de werking besproken en naar flowcharts gestaard en toen was de opdracht: “implementeer de flowchart als pythonscript”. Leek me een nuttige denk/programmeeroefening.
Na het typen van letterlijk alleen de functie header (regel 1 uit onderstaand script), spuugde de AI de rest van de implementatie zo in 1x uit:
Dankzij het nette commentaar met toelichting op alle stappen op zich nog wel educatief verantwoord, maar vond het ook wel dubbel. Het doel hier was algoritmiek en de essentie komt zo op zich nog best over. Maar om het echt te begrijpen is een stukje eigen implementatie ook wel nuttig. Wat is wijsheid?
Yup, heb ik ook gemerkt. Daarom mijn klas 2 weken voor de toets laten kennismaken met Thonny. Bij een PO vind ik het (denk ik vooralsnog in ieder geval) okay als er AI hulp gebruik wordt, zeker als professionals ook die kant op gaan.
Echter, in jouw situatie is het doel om begrip te krijgen van het algoritme, en de implementatie daarvan. In dit geval zou ik een AI die instant het antwoord geeft niet wenselijk vinden, omdat ik de leerlingen dan net zo goed de code had kunnen geven. Dus… zulke opdrachten in Thonny dan maar?
Bij een PO vind ik het (denk ik vooralsnog in ieder geval) okay als er AI hulp gebruik wordt, zeker als professionals ook die kant op gaan.